Trong các tòa nhà cao tầng, việc đi lại chủ yếu là bằng cách sử dụng thang máy. Do đó có thể kiểm soát an ninh cho tòa nhà thông qua việc kiểm soát người sử dụng thang máy. Tại Việt Nam, việc kiểm soát an ninh cho thang máy tải khách tại các tòa nhà có thể ứng dụng các hệ thống như kiểm soát bằng vân tay, bằng thẻ từ, hoặc bằng mã số. Trong đó, hệ thống kiểm soát an ninh tòa nhà bằng thẻ từ thang máy là phổ biến nhất. 

Thẻ từ thang máy: cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Thẻ từ thang máy thường được cấp phát cho các cư dân sống hoặc làm việc trong tòa nhà. Qua đó, người lạ không thể tự ý xâm nhập vào tòa nhà thông qua thang máy.

Thẻ từ thang máy là dạng thẻ có chứa một vi mạch điện tử nhỏ để định danh và lưu trữ thông tin của người sử dụng thang máy, giúp cho hệ thống quản lý an ninh xác minh và cấp phép đi thang máy cho họ thông qua một thiết bị đọc. Ở cửa thang máy hoặc trong cabin, có một thiết bị đọc thẻ từ kiểu cảm ứng để giao tiếp và xác nhận tính hợp lệ của thông tin trên thẻ. 

Cấu tạo của thẻ từ thang máy

Thẻ từ thang máy có cấu trúc 3 lớp như sau:
- Lớp trong cùng: Bao gồm chip điện tử, vòng anten thu sóng radio. Mỗi chiếc chip điện từ phía bên trong thẻ từ đều được lập trình với thông tin duy nhất của 1 người. Do vậy, mỗi chiếc thẻ đều riêng biệt, không hề trùng lặp bất kỳ chiếc nào khác. 
- Lớp vỏ bọc thứ nhất: có tác dụng bảo vệ và cố định vị trí của lớp trong cùng
- Lớp vỏ ngoài cùng, thường được làm bằng nhựa cứng bao bọc cả mặt trước và mặt sau của thẻ.

Cấu tạo thẻ từ thang máy
Cấu tạo thẻ từ thang máy

Nguyên lý hoạt động của hệ thống thẻ từ thang máy

Nguyên lý hoạt động của thẻ từ thang máy dựa trên việc sử dụng công nghệ không dây để giao tiếp và xác định tính hợp lệ của thẻ từ. Mỗi thẻ từ thang máy được cấp phát cho người sử dụng sẽ được gắn một mã định danh khác nhau. Bên trong cabin thang máy sẽ lắp đặt một đầu đọc thẻ. Người sử dụng quẹt thẻ lên đầu đọc này để xác nhận. Sau đó mới có thể nhấn được các nút trên bảng điều khiển thang máy. Các bước của quá trình này như sau:
- Bước tương tác: Khi người dùng đưa thẻ từ gần đầu đọc, anten trên thẻ từ nhận tín hiệu từ đầu đọc để truyền lại thông tin nhận dạng của nó tới đầu đọc.
- Bước xác thực: Đầu đọc thẻ từ kiểm tra thông tin nhận dạng từ thẻ và so sánh nó với cơ sở dữ liệu của hệ thống. Nếu thông tin nhận dạng hợp lệ, thang máy được mở cửa hoặc kiểm soát truy cập được chấp nhận.
- Bước phản hồi: Nếu thẻ từ được chấp nhận, đầu đọc thẻ từ sẽ trả kết quả cho hệ thống kiểm soát truy cập. Hệ thống này sẽ thực hiện các hành động tương ứng như mở cửa thang máy, ghi nhận thời gian truy cập, và kiểm soát quyền truy cập vào các tầng được xác định.

Nguyên lý hoạt đông của hệ thống thẻ từ thang máy
Nguyên lý hoạt đông của hệ thống thẻ từ thang máy

Thông tin nhận dạng trên thẻ từ thường được mã hóa để đảm bảo rằng chỉ có các thẻ từ hợp lệ mới có thể mở cửa thang máy hoặc chọn tầng cần đến. Nhờ đó, hệ thống giúp kiểm soát được người ra vào thang máy.

Các loại thẻ từ thang máy thường gặp

Trên thị trường có rất nhiều loại thẻ từ thang máy. Tuy nhiên, thẻ từ thang máy được sử dụng phổ biến nhất có 3 loại như sau: thẻ từ cảm ứng tần số thấp RFID, thẻ từ cảm ứng tần số cao NFC và thẻ đa dụng keychain.

Thẻ từ thang máy tần số thấp

Thẻ thang máy không tiếp xúc hay còn gọi là thẻ từ tần số thấp dùng sóng vô tuyến ở tần số 125KHz. Đây là loại thẻ được sử dụng nhiều nhất trên thị trường hiện nay do có chi phí rẻ, hoạt động tin cậy. Dữ liệu được lưu trên thẻ thường từ 4-14 chữ số.
Ưu điểm của loại thẻ thang máy này là tiết kiệm thời gian vì không cần quẹt thẻ. Nhược điểm là chỉ cài đặt được cho cho 1 ứng dụng duy nhất. 

Thẻ từ thang máy tần số thấp RFID

Thẻ từ thang máy tần số thấp RFID (Radio-frequency identification)
 

Thẻ từ thang máy tần số cao

Đây là một thẻ thang máy thông minh không tiếp xúc tần số cao, tính bảo mật tốt, sử dụng IC cho phép đọc và ghi lên đến 100.000 lần. Nó giao tiếp với máy đọc qua công nghệ giao tiếp NFC khoảng cách dưới 10cm ở tần số 13.56MHz (loại thẻ Mifare). Ưu điểm nổi bật của loại thẻ từ này là có thể tích hợp sử dụng cho cả thang máy và các thiết bị khác như cửa ra vào hay hệ thống điện, thời gian lưu trữ dữ liệu của thẻ lên đến 10 năm. 

Thẻ từ thang máy tần số thấp NFC

Thẻ từ thang máy tần số cao (thường gọi là thẻ Mifare)

Thẻ từ thang máy đa dụng Keyfob

Là loại thẻ đa ứng dụng có thể chuyển đổi theo công nghệ giao tiếp RFID hoặc NFC, tích hợp sử dụng cho nhiều ứng dụng khác nhau. Sử dụng chất liệu ABS nên loại thẻ này không dễ gãy như các loại thẻ thông thường khác.  Ngoài ra, thẻ được thiết kế nhỏ gọn, đẹp mắt, có thể dễ dàng treo vào móc chìa khóa xe, giúp người dùng không quên mang theo thẻ khi đi thang máy.

Thẻ từ thang máy đa dụng (keyfob)


Thẻ từ cho thang máy kiểu Keyfob 

Phân biệt 2 hệ thống quản lý an ninh tòa nhà bằng thẻ từ thang máy

Kiểm soát an ninh tòa nhà bằng thẻ từ thang máy kiểu không phân tầng

Đây là loại hệ thống kiểm soát đang được sử dụng phổ biến trong các tòa nhà chung cư. Mỗi cư dân trong tòa nhà sẽ được cấp 1 thẻ từ để được phép sử dụng thang máy của tòa nhà. Khi sử dụng đầu đọc, bạn sẽ được hệ thống xác nhận thông tin và cho phép bạn chọn tầng cần đến để di chuyển. Và ngược lại, khi bạn không hợp lệ, bạn sẽ bị vô hiệu hóa quá trình sử dụng. Hệ thống quản lý này ít phức tạp, quản lý dễ dàng, hiệu quả trong mọi thời gian, rà soát được mọi đối tượng sử dụng cũng như mang lại mức chi phí đầu tư, vận hành thấp hơn.

Kiểm soát an ninh tòa nhà bằng thẻ từ thang máy kiểu có phân tầng

Với giải pháp kiểm soát phân tầng, người sử dụng chỉ được phép chọn những tầng hợp lý, đã được cấp phép đi, sau khi đã khai báo các thông tin đầy đủ tại đầu đọc bằng thẻ cảm ứng hoặc mật khẩu.

Hệ thống này thường dùng cho các tòa nhà hỗn hợp để phân luồng hành khách chỉ được đi đến các tầng xác định, còn những tầng còn lại sẽ không thể di chuyển đến được. Số tầng hành khách được phép đi đến được hiện rõ trên bảng điều khiển ở các nút bấm có đèn sáng.
Hệ thống an toàn, hiện đại mang đến cho người sử dụng trong tòa nhà sự yên tâm, tin tưởng khi hạn chế các sự cố và người lạ xâm nhập vào. Đồng thời, quản lý tốt lịch trình ra vào của các thành viên trong tòa nhà, nên khi gặp sự cố sẽ tìm ra nguyên nhân một cách nhanh chóng. Kiểm soát chặt chẽ, giảm thiểu và tránh các trường hợp đột nhập ra vào trái phép, gây ra các ý đồ xấu của những người lạ từ bên ngoài.

Vai trò của hệ thống thẻ từ thang máy vào kiểm soát an ninh tòa nhà

- Phân luồng hành khách đi thang máy. Chẳng hạn ở bệnh viện, để bác sĩ có thể đi lại nhanh hơn, thuận tiện hơn cho việc chăm sóc bệnh nhân thì thường được bố trí đi hệ thống thang máy riêng sử dụng thẻ từ. Còn lại bệnh nhân và người nhà thì đi một thang máy khác. 

Thẻ từ thang máy sử dụng tại bệnh viện để phân luồng cho bác sĩ và bệnh nhân


- Đảm bảo an ninh cho các khu vực dành riêng. Một tòa nhà hỗn hợp dành cho dân cư và kết hợp kinh doanh, thẻ từ thang máy được cấp phát riêng cho cư dân để đi thang máy đến khu căn hộ bên trên. Còn khách đến giao dịch thì chỉ được đi thang máy đến các tầng kinh doanh bên dưới.
- Giúp người quản lý kiểm soát thang máy và quản lý lượng người ra vào thang máy, tăng tuổi thọ cho thiết bị. Thông qua việc phân quyền cho những người được phép sử dụng thang máy tải khách ở các tầng khác nhau. Từ đó có thể truy xuất được lịch sử đi lại của người mang thẻ, giúp cho việc xác định trách nhiệm liên quan đến một sự kiện ở khu vực nhất định.
- Hạn chế nhu cầu sử dụng thang máy không đúng mục đích, quản lý sự an toàn của thang máy trong mỗi tòa nhà. Ví dụ, thẻ cấp cho các nhân viên kỹ thuật thang máy có thể đến tầng trên cùng nơi chứa phòng máy để tiến hành bảo trì hay sửa chữa thang máy
- Hạn chế việc tiếp xúc của các đối tượng không được phép ra vào tòa nhà từ đó hạn chế tình trạng đột nhập trái phép, trộm cắp để đảm bảo an ninh của tòa nhà. 
- Giảm chi phí vận hành cho tòa nhà. Hệ thống truy cập thẻ thang máy cung cấp cho người quản lý hệ thống tòa nhà của bạn một cách tự động để kiểm soát việc ra vào các tầng khác nhau trong tòa nhà của bạn mà không cần phải có người bảo vệ vật lý tại cơ sở.

Thang máy gia đình có cần thiết sử dụng thẻ từ thang máy hay không?

Như đã biết, thang máy gia đình là dòng thang máy cỡ nhỏ sử dụng tại nhà riêng, do đó nó ít khi cần kiểm soát an ninh thông qua thang máy. Thế nhưng khi căn nhà được chuyển đổi mục đích sử dụng để kinh doanh hay vừa ở vừa kinh doanh thì việc trang bị hệ thống thẻ từ thang máy là rất cần thiết để hạn chế khách hàng đi đến các tầng sử dụng cho mục đích nội bộ. 

Ứng dụng hệ thống quản lý thẻ từ cho thang máy gia đình

Thang máy gia đình cũng ứng dụng hệ thống quản lý thang máy bằng thẻ từ khi cần thiết

Cách sao chép thẻ từ thang máy để tạo bản copy dự phòng

Để thuận tiện hơn trong quá trình sử dụng, bạn có thể copy thẻ từ thang máy để dự phòng hoặc tiện sử dụng trong nhiều trường hợp, tránh bị quên hay dùng cho nhiều người hơn. Có rất nhiều cách để sao chép thẻ từ, như copy thẻ từ thang máy vào điện thoại hoặc copy sang thẻ từ mới bằng các loại máy sao chép thông tin thẻ từ.

Cách sao chép thông tin thẻ từ thang máy vào điện thoại

Sao chép thẻ từ thang máy vào điện thoại là một cách tiện lợi để đề phòng quên thẻ từ. Để làm được điều này, điện thoại của bạn phải sở hữu chức năng giao tiếp NFC và thẻ thang máy cũng là loại thẻ NFC sử dụng tần số cao 13.56MHz. Sau khi sao chép thì ứng dụng NFC của điện thoại có thể hoạt động như là 1 thẻ từ thang máy, và bạn sẽ không cần phải sử dụng thẻ từ như trước nữa. 

Cách làm thẻ từ thang máy bằng các máy copy thông tin thẻ từ

Ngoài cách copy thông tin thẻ từ sang điện thoại, thì bạn có thể làm thẻ từ thang máy mới bằng cách sử dụng máy sao chép thẻ từ. Một số loại máy được sử dụng phổ biến nhất hiện nay đó là máy sao chép thông tin thẻ từ ICOPY-3, RFID Min hay 300-CD. 
Ưu điểm của cách sao chép thẻ từ thang máy này là có thể copy cả loại thẻ từ tần số thấp và thẻ từ tần số cao, giúp cho bạn có thể sử dụng nhiều thẻ cho nhiều người trong gia đình. 
Để copy thẻ từ thang máy bằng máy ICOPY-3, RFID Mini hay 300-CD, bạn cần sử dụng loại thẻ từ tương ứng với thẻ đang có. Dùng máy sao chép để đọc thẻ từ gốc để trích xuất thông tin của thẻ. Sau đó dùng máy để copy thông tin vào thẻ từ mới. 

Hướng dẫn cách copy thẻ từ thang máy bằng máy 300-CD
Máy copy thẻ từ 300-CD có thể dùng để sao chép cho cả 2 loại thẻ từ thang máy tần số thấp và cao.

Sao chép thẻ từ thang máy bằng cách sử dụng máy copy thẻ từ 300CD

Sao chép thẻ từ thang máy bằng cách sử dụng máy copy thẻ từ 300CD

Đầu tiên, bạn bật máy 300-CD lên sau đó đặt thẻ gốc tại vị trí đằng sau màn hình máy và ấn nút “Scan” đến khi hiện mã thẻ từ và dòng chữ “Read success!” thì bỏ thẻ ra.
Tiếp theo, bạn dùng thẻ từ trắng, đặt vào vị trí đằng sau máy rồi ấn nút “Write”, chờ khoảng 3 giây cho đến khi trên máy xuất hiện chữ “Write success!” là bạn đã copy thẻ thành công.

Cách làm thẻ từ thang máy này được áp dụng khi cần sao chép số lượng thẻ lớn và thời gian nhanh.
 


Từ khóa để tìm nhanh bài viết: #thẻ từ cho thang máy | #copy thẻ từ cho thang máy | #sao chép thẻ từ thang máy